Kematian pelajar berusia 13 tahun, Zara Qairina Mahathir, dan skandal rasuah perlombongan di Sabah telah meletakkan agensi penguatkuasaan undang-undang di bawah perhatian luar biasa, kata bekas menteri undang-undang, Zaid Ibrahim.

Dia memberi amaran bahawa kedua-dua kes itu telah “membuka secara terang kelemahan membimbangkan” dalam keupayaan – malah mungkin keikhlasan – kerajaan untuk menegakkan kebenaran dan keadilan.

Bagi kes Zara, Zaid mempersoalkan mengapa bedah siasat forensik penuh tidak dijalankan segera, dan mengapa prosedur operasi standard (SOP) penyiasatan kematian kanak-kanak yang sedia ada diabaikan.

Dia menarik perhatian bahawa pada 2 Ogos lalu, Menteri Dalam Negeri Saifuddin Nasution Ismail mengumumkan siasatan selesai dan telah dirujuk kepada Jabatan Peguam Negara. Namun, hanya lebih seminggu kemudian, Bukit Aman mendedahkan ia telah mengambil alih siasatan tersebut.

“Bagaimana Bukit Aman boleh mengambil alih kes yang kononnya sudah ‘selesai’? Percanggahan terus antara kenyataan menteri dalam negeri dan tindakan polis ini menimbulkan persoalan serius mengenai kredibiliti, penyelarasan dan ketelusan dalam kementerian dalam negeri.

“Adakah menteri mengawal kementeriannya? Atau beliau membuat kenyataan umum tanpa asas fakta? Rakyat tidak berhak menerima kekeliruan, mereka berhak mendapat jawapan yang jelas dan jujur. Apa sebenarnya yang menteri dalam negeri sedang lakukan?” soalnya dalam satu hantaran di media sosial.

Mengenai skandal rasuah itu, Zaid mempersoalkan bagaimana selepas siasatan panjang, SPRM hanya mendakwa dua orang Adun walaupun lebih sepuluh individu daripada parti pemerintah Gagasan Rakyat Sabah (GRS) didakwa terlibat.

“Bagaimana dengan yang lain yang didakwa dirakam menerima rasuah? Adakah mereka kebal? Kebal undang-undang?” soalnya.

Tanpa berselindung, Zaid berkata polis dan SPRM – dua tonggak utama penguatkuasaan undang-undang – telah menerima tamparan hebat terhadap keyakinan awam berhubung cara mereka mengendalikan kes ini.

“Sukar untuk menolak kesimpulan bahawa tindakan hanya diambil selepas kemarahan awam meletup di media sosial. Adakah kini ‘kemarahan tular’ menggantikan tanggungjawab profesional sebagai pencetus keadilan? Jika rakyat kekal senyap, adakah kes-kes ini akan dikuburkan?

“Ini adalah preseden yang berbahaya dan menghakis. Kita tidak boleh mempunyai sistem yang keadilan bergantung pada tanda pagar yang tular. Keadilan yang dilambatkan adalah keadilan yang dinafikan, dan membisu bukan keadilan,” tegasnya.

Walaupun isu ini menjadi tumpuan berikutan kematian Zara dan skandal mineral Sabah, hakikatnya agensi penguatkuasaan undang-undang telah lama bergelut dengan defisit kepercayaan – terutama apabila siasatan melibatkan VVIP.

Pengkritik berpendapat bahawa walaupun Pakatan Harapan berjanji membawa reformasi, sedikit sahaja yang berubah dalam cara sistem yang beroperasi di bawah Perdana Menteri Anwar Ibrahim.